මුල් පිටුවපිට කොන්දේ වේදනාව
මුද්‍රණය
පිට කොන්දේ වේදනාව ඉතා සුලභ වන අතර සාමාන්‍යයෙන් සති කිහිපයක් හෝ මාස කිහිපයක් ඇතුළත සුව අතට හැරේ. බෙල්ලේ සිට ඉණ දක්වා කොඳු ඇට පෙළ දිගේ ඕනෑම තැනක දැනිය හැකි වුවද පහළ පිටුපස (Lumbago) වේදනාව බහුලව දක්නට ලැබේ. බොහෝ අවස්ථාවන්හීදී වේදනාව කිසියම් බරපතල හේතුවක් නිසා ඇති නොවන අතර කාලයත් සමඟ සාමාන්‍යයෙන් සුව වේ. එය සමනය කිරීමට ඔබට කළ හැකි දේවල් තිබේ. නමුත් සමහර විට වේදනාව දිගු කාලයක් පැවතිය හැකිය නැතිනම් වරින් වැර මතුවීමට හැක.
පිට කොන්දේ වේදනාව සමනය කරන්නේ කෙසේද
පහත දැක්වෙන ඉඟි ඔබගේ කොන්දේ වේදනාව අඩු කිරීමට සහ ඔබේ ප්‍රකෘතිය වේගවත් කිරීමට උපකාරී විය හැක:
- හැකිතාක් ක්‍රියාශීලීව සිටිමින් ඔබේ දෛනික ක්‍රියාකාරකම් දිගටම කරගෙන යාමට උත්සාහ කරන්න - මෙය ඔබට කළ හැකි වැදගත්ම දේවලින් එකක් වන අතර, දිගු වේලාවක් විවේක ගැනීම වේදනාව තවත් උග්‍ර කරයි
- කොන්දේ වේදනාව සඳහා ව්‍යායාම සහ ඇදීමේ ව්‍යායාම කිරීමට උත්සාහ කරන්න; ඇවිදීම, පිහිනීම සහ යෝග වැනි වෙනත් ක්‍රියාකාරකම් ද ප්‍රයෝජනවත් විය හැකිය
- අයිබියුප්රොෆෙන්(Ibuprofen) වැනි ප්‍රති ජීවක වේදනා නාශක ගන්න - ඖෂධය ඔබට ආරක්ෂිතදැයි භාවිතයට පෙර පරීක්ෂා කර බැලීමට මතක තබා ගන්න, ඒ සඳහා ඖෂධවේදියෙකුගෙන් ඖෂධය පිළිබඳව විමසන්න
- කෙටිකාලීන සහනය සඳහා උණුසුම් හෝ සිසිල් සම්පීඩන ඇසුරුම් භාවිතා කරන්න - ඔබට මේවා ඔබේ ලඟම ෆාමසියෙන් මිලදී ගත හැකිය, නැතහොත් උණු වතුර බෝතලයක් හෝ ශීත කළ එළවළු මල්ලක් රෙදි කඩකින් ඔතා භාවිතයද විකල්පයක් ලෙස යොදා ගත හැක
එය දුෂ්කර විය හැකි වුවද, ඔබ සුභවාදීව සිට ඔබේ වේදනාව යහපත් විය යුතු බව හඳුනා ගන්නේ නම් එය උපකාරී වේ, මන්ද වේදනාව නොතකා ධනාත්මකව සිටීමට හැකි පුද්ගලයින් ඉක්මනින් සුවය ලබා ගැනීමට පෙළඹේ.
උදව් සහ උපදෙස් ලබා ගැනීම
පිට් කොන්දේ වේදනාව සාමාන්‍යයෙන් සති කිහිපයක් හෝ මාස කිහිපයක් ඇතුළත ඉබේම සුව වන අතර ඔබට වෛද්‍යවරයකු හෝ වෙනත් සෞඛ්‍ය සේවා වෘත්තිකයෙකු හමුවීමට අවශ්‍ය නොවනු ඇත. නමුත් පහත අවස්ථා වලදී උදව් ලබා ගැනීම හොඳ අදහසකි:
- සති කිහිපයක් තුළ වේදනාව අඩු නොවන්නේ නම්
- වේදනාව නිසා ඔබේ එදිනෙදා කටයුතු කර ගැනීමට බාධා වේ නම්
- වේදනාව ඉතා දරුණු හෝ කාලයත් සමඟ නරක අතට හැරේ නම්
- ඔබ වේදනාව ගැන කනස්සල්ලට පත්ව සිටී නම්
ඔබට වෛද්‍යවරයකු හමුවිය හැකිය, ඔහු ඔබගෙන් රෝග ලක්ෂණ ගැන විමසනු ඇත, ඔබේ පිට කොන්ද ප්‍රදේශය පරීක්ෂ කළ හැකි ප්‍රතිකාර ගැන සාකච්ඡා කරනු ඇත. වැඩිදුර උපකාර සඳහා ඔවුන් ඔබව විශේෂඥ වෛද්‍යවරයෙකු හෝ භෞත චිකිත්සක වෙත යොමු කළ හැකිය.
විශේෂඥවරයෙකුගෙන් පිට කොන්දේ වේදනාවට ප්‍රතිකාර ලබා ගැනීම
ස්වයං උපකාරක පියවර මගින් පමණක් ඔබේ වේදනාව සුව වන්නේ යැයි ඔබගේ වෛද්‍යවරයා, විශේෂඥවරයා හෝ භෞත චිකිත්සකවරයා නොසිතන්නේ නම් ඔවුන් ඔබට අමතර ප්‍රතිකාර නිර්දේශ කළ හැකිය. මේවාට ඇතුළත් වන්නේ:
- කණ්ඩායම් ව්‍යායාම පන්ති - මෙහිදී ඔබේ මාංශ පේශි ශක්තිමත් කිරීමට සහ ඔබේ ඉරියව්ව වැඩි දියුණු කිරීමට ව්‍යායාම ඔබට උගන්වනු ලැබේ
- අතින් කරන චිකිත්සාව - කොඳු ඇට පෙළ හැසිරවීම සහ සම්බාහනය වැනි ප්‍රතිකාර, සාමාන්‍යයෙන් භෞත චිකිත්සකයින්, කයිරෝප්රැ‍ක්ටර්ස්, (chiropractors) හෝ ඔස්ටියෝපති, (osteopaths) විසින් කරනු ලැබේ
- සංජානන චර්යා චිකිත්සාව (CBT) වැනි මානසික සහාය - ඔබ වේදනාව සමඟ කටයුතු කිරීමට අරගල කරන්නේ නම් මෙය ප්‍රතිකාරයේ ප්‍රයෝජනවත් අංගයක් විය හැකිය
සමහර අය මුලින්ම වෛද්‍යවරයකු මුණනොගැසී අතින් කරන චිකිත්සාවන් සඳහා චිකිත්සකයෙකු හමුවීමට තෝරා ගනී. ඔබට මෙය කිරීමට අවශ්‍ය නම්, ඔබ සාමාන්‍යයෙන් පුද්ගලික ප්‍රතිකාර සඳහා ගෙවිය යුතුය. ශල්‍යකර්ම කිරීමට සාමාන්‍යයෙන් සලකනු ලබන්නේ නිශ්චිත රෝග තත්වයක් නිසා පිටුපස වේදනාව ඇති වන දුලබ අවස්ථා වලදී පමණි.
පිට කොන්දේ වේදනාවට හේතු
බොහෝ විට පිට කොන්දේ වේදනාවට හේතුව හඳුනාගත නොහැකිය. වෛද්‍යවරුන් මෙම නිශ්චිත නොවන පිට කොන්දේ වේදනාව ලෙස හැඳින්වේ. සමහර විට වේදනාව උලුක්කුවක් හෝ මාංශ පේශී දැඩි ආතතියකට ලක් වීම වැනි අනතුරක ප්‍රතිඵලයක් විය හැකි නමුත් බොහෝ විට එය පැහැදිලි හේතුවක් නොමැතිව සිදු වේ. යම්කිසි බැරෑරුම් දෙයක් නිසා එය සිදුවන්නේ කලාතුරකිනි. ඇතැම් විට පිටුපස වේදනාව රෝග තත්වයක් නිසා ඇතිවිය හැකිය:
- ස්ලිප්ඩ් ඩිස්ක් -(Slipped disc) කොඳු ඇට පෙළේ කාටිලේජ තැටියක් පිට පැනීම නිසා අසල ඇති ස්නායුවක් එමගින් තද වීම
- සයටිකා(Sciatica) - ශ්‍රෝණිය සිට පාද දක්වා දිවෙන ස්නායුවේ අසාදන තත්වයක්
මෙම තත්වයන් හිරිවැටීම, දුර්වලතාවය හෝ හිරි වැටීම වැනි අමතර රෝග ලක්ෂණ ඇති කිරීමට හේතු වන අතර ඒවා පිට කොන්දේ වේදනාවට වෙනස් ලෙස සලකා ප්‍රතිකාර කරනු ලබයි.
පිට කොන්දේ වේදනාව වැලැක්වීම
පිට කොන්දේ වේදනාව වළක්වා ගැනීම අපහසුය, නමුත් පහත දැක්වෙන ඉඟි ඔබේ අවදානම අඩු කිරීමට උපකාරී විය හැක:
- නිතිපතා පිට කොන්ද ඉලක්ක කර ව්‍යායාම සහ ඇදීමේ ව්‍යායාම කිරීම කරන්න - උත්සාහ කිරීමට හෝ ව්‍යායාම ගැන ඔබට උපදෙස් දීමට වෛද්‍යවරයිකුට හෝ භෞත චිකිත්සකවරයකුට හැකිය
- ක්‍රියාශීලීව සිටින්න - නිතිපතා ව්‍යායාම කිරීමෙන් ඔබේ පිට කොන්ද ශක්තිමත්ව තබාගැනීමට හැකි වේ; වැඩිහිටියන්ට සතියකට මිනිත්තු 150 ක කාලයක් ව්‍යායාම කිරීමට උපදෙස් දෙනු ලැබේ
- රිය පැදවීමේදී හෝ රැකියාවේ යෙදෙන විට වැඩි වේලාවක් වාඩි වී සිටීමෙන් වළකින්න
- බර එසවීමේදී සැලකිලිමත් වන්න - ආරක්ෂිත බර එසවුම් ඉඟි කිහිපයක් කියවන්න
- වාඩි වී සිටින විට, පරිගණක භාවිතා කරන විට සහ රූපවාහිනිය නරඹන විට ඔබේ ඉරියව්ව පරීක්ෂා කරන්න
- ඔබේ ඇඳේ ඇති මෙට්ටය ඔබට නිසි ලෙස ඔබේ පිට කොන්දට ආධාර වන බවට සහතික වන්න
- ඔබ වැඩිපුර බර නම් සෞඛ්‍ය සම්පන්න ආහාර වේලක් හා නිතිපතා ව්‍යායාම කිරීමෙන් බර අඩු කර ගන්න - අධික බරින් සිටීම ඔබේ පිටුපස වේදනාව ඇතිවීමේ අවදානම වැඩි කරයි
ඉක්මනින්ම වෛද්‍ය උපදෙස් ලබා ගත යුත්තේ කුමන අවස්ථාවේදීද
ඔබට පිටුපස වේදනාව ඇත්නම් සහ:
- ඔබේ ලිංගේන්ද්‍රිය හෝ තට්ටම් අවට හිරිවැටීමක් හෝ හිරි වැටෙන සුළු සංවේදනයක්
- මුත්‍රා කිරීමට අපහසු වීම
- මුත්‍රාශයේ හෝ බඩවැල් වල පාලනය නැතිවීම
- පපුවේ වේදනාව
- සෙල්සියස් 38 හෝ ඊට ඉහල ශරීර උෂ්ණත්වය
- පැහැදිලි කළ නොහැකි බර අඩු වීම
- ඔබේ පිටුපස ඉදිමීම හෝ විකෘතියක්
- විවේකයෙන් පසු එය සුව නොවේ හෝ රාත්‍රියේ දී නරක අතට හැරේ නම්
- එය ආරම්භ වූයේ මෝටර් රථ අනතුරකින් පසුව වැනි බරපතල අනතුරකින් පසුව නම්
මෙම ගැටළු වඩාත් බැරෑරුම් දෙයක ලකුණක් විය හැකි අතර එය වහාම පරීක්ෂා කළ යුතුය.